Şubat ayında Kış Olimpiyatlarına ev sahipliği yapacak olan Pekin’de geçtiğimiz günlerde bir duyuru yapıldı:
“ Bazı bölgelerde görüş mesafesi 200 metrenin altına düştüğü için vatandaşa tehlike arz edebilecek otoyollar kapatılacak, okullarda beden eğitimi dersleri ve açık hava etkinlikleri durdurulacaktır”. Duyurunun sebebi ise HAVA KİRLİLİĞİ. Havanın bu kadar kirli olduğu, kirlilik nedeniyle uyarıların yapıldığı bir şehirde kış olimpiyatları düzenlemek ilginç değil mi?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 15 sınırının çok üzerinde olan ve 230 seviyesine ulaşan, “Çok sağlıksız” olarak tanımlanan Pekin’in havası ne oldu da bu hale geldi? Cevap kömür.
Fosil yakıtlardaki fiyat artışları nedeniyle enerji sıkıntısı yaşayan Çin, kömür üretimini arttırdı ve olanlar oldu. Ülkenin kuzeyini dev bir duman bulutu kapladı. Şanghay, Tianjin ve Harbin gibi büyük şehirlere giden otoyollar görüş mesafesinin düşük olması nedeniyle kapatıldı.
World Air Quality (Dünya Hava Kalitesi) kapsamında istasyon ölçümlerinin yapıldığı, dünyanın diğer şehirlerine göre daha kirli olduğu saptanan başlıca şehirlerinden ilk sırada Kırgızistan’ın başkenti Bişkek var. Bişkek’in havasında 2.5 mikron ve daha küçük parçacıkların PM2.5 (partiküler madde) konsantrasyonu, metreküp başına 259 mikrogram ve dünya normunun 10 katından fazlası.
İkinci sırada Hindistan’ın Delhi şehri yer alıyor. Hava kirliliği açısından metreküp başına 202 mikrogram seviyesinde. Yani akciğerin derinliklerine nüfus eden ve solunum yolu hastalıklarına yol açan küçük partiküllerden Delhi semalarında bolca var.
Üçüncü sırada Pakistan’ın Lahore kenti (167 mikrogram) yer alırken, sıralamayı Hindistan’ın Kalküta şehri (155 mikrogram) ve Pakistan’ın Karaçi şehri (153 mikrogram) takip ediyor.
Bişkek, 2021 Ocak ayı başlarında yine World Air Quality (Dünya Hava Kalitesi) sıralamasına göre en kirli havası olan şehirler listesinin başını çekmişti. O zamanki PM2.5 partiküllerinin konsantrasyonu, metreküp başına 547 migrogram’a ulaşmıştı. Kışın havanın bu kadar kirli olmasını Kırgız çevre bilimciler “Kış aylarında Bişkek’te hava kirliliğinin ve dumanın ana nedenleri, yerli sobalardan, başkentin yerel kömürle çalışan termik santralinden ve otomobillerden kaynaklanan emisyonlar” olduğunu belirtiyor. Görüyorsunuz ki dönüp dolaşıp Pekin’deki hava kirliliğiyle aynı ana sebep olan kömüre geliyoruz. Tüm dünya fosil yakıtlardaki fiyat artışından yakınırken yine dönüp dolaşacağımız, “ısınmak için tek ekonomik çözüm” diyeceğimiz şey kömür olmayacak mı? Olacak. Peki insan sağlığı? O ne olacak? Yaşayıp göreceğiz.
Leave a Reply